Artikelen

Rondreizend door afgelegen streken verzamelt bioloog en zadenjager Chris Kik zaden van wilde groenten om de voedselzekerheid veilig te stellen.

Bananenplanten over de hele wereld verwelken door de panamaziekte. Amsterdamse biologen vonden een eiwit dat de verantwoordelijke schimmel zo agressief maakt.

De meest gebruikte variant van CRISPR kan zo’n tien procent van het DNA bereiken. Wetenschappers van MIT hebben dit verhoogd naar bijna vijftig procent.

Minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit zet de deur op een kier voor genetische modificatie. De Volkskrant meldt dat ze laat onderzoeken of moderne technieken van DNA-modificatie de landbouw duurzamer kunnen maken.

Veel mensen vinden genetisch aangepaste planten maar een eng idee, en dat vinden we al twintig jaar. Is dat terecht?

De wereldbevolking neemt steeds maar toe. In 2050 zijn we met 9 miljard, en dan is het eind nog niet in zicht. Kan biotechnologie oplossingen bieden voor de wereldvoedselvoorziening en klimaatverandering?

Het verhaal doet al een tijdje de ronde. Bij een hogere concentratie koolstofdioxide in de lucht, bevatten sommige voedselgewassen minder eiwitten en mineralen zoals ijzer en zink. Het risico op een tekort aan voedingsstoffen neemt daardoor toe.

Van tarwe voor mensen met glutenintolerantie tot fruit waarop je minder moet spuiten: dit zijn de slachtoffers van de Europese ‘CRISPR-ban’.

Mag CRISPR-Cas nu wel of niet? In de Verenigde Staten doet de overheid er niet moeilijk over, maar in Europa is men voorzichtig. Het Europese Hof oordeelde dat moderne biotechnologische technieken zoals CRISPR-Cas géén uitzondering op de huidige GMO-wetgeving vormen.

Met behulp van een enzym ontwikkelden Amerikaanse onderzoekers een manier om makkelijk korte strengen DNA in elkaar te zetten. Op termijn hopen ze met deze nieuwe techniek veel tijdswinst te boeken, want nu wachten onderzoekers vaak dagen op een streng DNA waar ze verder mee kunnen. In de toekomst kan hetzelfde proces misschien wel in een paar uur.

Hoe maak je een materiaal dat ‘geprogrammeerd’ is om bepaalde functies uit te voeren? Door vanaf het kleinste niveau, de nanodeeltjes, het materiaal gecontroleerd zichzelf op te laten bouwen. Net zoals levende materialen dat doen.

In onze huidige tijd vormt de verwachte groei van de wereldbevolking een enorme uitdaging. Als we in 2050 alle negen tot tien miljard aardbewoners willen voeden met eiwitten voornamelijk uit vlees en vis, zoals wij in het Westen gewend zijn, dan moeten we op zoek naar nieuwe, meer efficiënte methoden voor het produceren van eiwitten. Eén onverwachte maar uitermate rijke bron daarvan zou ons eigen afvalwater kunnen zijn.

Planten weten goed hoe ze licht om moeten zetten in energie, maar volgens Roberta Croce kan dit proces een stuk efficiënter. Zij ontving onlangs een NWO TOP-subsidie en wil hiermee onderzoeken hoe planten meer soorten licht absorberen en meer voedsel produceren.

Afgelopen week was er een Tweede-Kamerhoorzitting over kweekvlees. We schreven eerder over de obstakels van het markt-klaar maken van dit diervrije vlees.

Het is hip om vegetarisch te eten en ook het veganisme is populairder dan ooit. Ondertussen staan we steeds verder weg van ons voedsel en kom je pas met eten in aanraking in de supermarkt. Hoeveel controle hebben we nog over ons voedsel?

Wat is belangrijker: de ontdekking van het Higgs-boson of het bewijzen van de laatste stelling van Fermat? Als je mensen vraagt of ze genetisch gemodificeerd voedsel willen eten, klinkt dat voor hen vaak net zo vaag.

De laatste jaren zijn genetisch gemodificeerde dieren steeds vaker in het nieuws. Echt applaus voor al dat geknutsel met de genen is er niet. Hoe komt dat?

Melkvee heeft hoorns, waarmee de dieren hun stalgenoten kunnen verwonden – zeker als ze wat dicht op elkaar staan. Ook voor mensen vormt de koe met hoorns een gevaar. Daarom hebben wetenschappers genetisch gemodificeerde koeien gecreëerd die geen hoorns krijgen. Maar wat zit hier werkelijk achter?

Het Europese Hof nam een terughoudend standpunt in met betrekking tot nieuwe biotechnologische technieken als CRISPR-Cas. Maar wat vinden we in Nederland eigenlijk van biotechnologie? Bureau InSites Consulting vroeg het in 2017 aan een panel van 150 Nederlanders.

De documentaire Food Evolution analyseert het debat rondom een van de meest controversiële onderwerpen van nu: genetisch gemodificeerd voedsel. Zowel de pro’s als de anti’s claimen dat de wetenschap aan hun kant staat. Maar wie heeft gelijk?

Minder vlees eten is voor veel mensen lastig omdat ze de smaak missen. Het bedrijf Impossible Foods brengt nu een plantaardige burger op de markt die toch naar vlees smaakt. Hun geheime ingrediënt: heem.

Op ’s werelds akkers staat nu bijna een miljoen vierkante kilometer Bt-mais, Bt-katoen en Bt-soja, die dankzij genetische modificatie dodelijk is voor sommige rupsen en andere plaagdieren. Die ontwikkelen daar resistentie tegen, maar verstandig beheer kan dat flink vertragen.

Meer dan de helft van Nederland bestaat uit landbouwgrond. We verbouwen daarop zoveel dat we de tweede exporteur ter wereld zijn. De keerzijde daarvan is dat intensieve landbouw ten koste gaat van de biodiversiteit. In Boxtel bedachten ze een duurzaam alternatief: de Herenboerderij.

Veel planten kunnen slecht tegen droogte. Wetenschappers van het Japanse RIKEN-instituut ontdekten dat een behandeling met azijnzuur helpt om de droogte te doorstaan. Is dit een simpele en goedkope oplossing voor landbouw in droge gebieden?

De discussie over wat leven precies is, vertroebelt onze blik op synthetische biologie, vindt Randy Rettberg van MIT en iGEM. Dat is de internationale studentencompetitie op het gebied van genetic engineering. “Zodra het over leven gaat, betrekken we het meteen op onszelf. Maar het gaat hier over een heel ander niveau.”

In het verleden is er veel ophef geweest over stier Herman, het eerste dier met een ‘menselijk’ gen, en over het gekloonde schaap Dolly. Tegenwoordig concentreert de aversie tegen gentech zich op neveneffecten, zoals de vermeende kwade bedoelingen van Monsanto. Er is nu iets veel ingrijpenders aan de hand: de genetische kettingreactie komt eraan.

Genetische modificatie is niet hetzelfde als Monsanto. Dat onderscheid moeten consumenten en milieugroepen leren maken. De twee op één hoop gooien kan veelbelovende GM-initiatieven uit de publieke sector de kop kosten.

In onze moderne maatschappij lijkt het inmiddels vanzelfsprekend dat er altijd en overal voedsel is. Toch is dat zeker niet altijd zo geweest. Integendeel. In andere delen van de wereld is die situatie zelfs nog steeds niet bereikt. En ook voor onze eigen toekomst dringen zich voedselvraagstukken op.

Onze huidige manier van voedsel produceren vreet energie, water en grondstoffen. Op deze voet lijkt het dan ook niet mogelijk om de verwachte piek van ruim negen miljard wereldburgers in de tweeëntwintigste eeuw te voeden. ‘Maar als we het roer omgooien kán het echt wel’, is de stellige overtuiging van professor Lucas Reijnders, emeritus hoogleraar milieukunde aan de Universiteit van Amsterdam.

Nergens klinkt de roep om ‘ander eten’ zo luid als rond de consumptie van vlees. ‘Uiteindelijk zal onze eiwitvoorziening dan ook behoorlijk veranderen’, voorspelt hoogleraar humanistische wijsbegeerte, professor Cor van der Weele.