Een chronologisch overzicht van nieuws, interviews en achtergronden over biotechnologie die de afgelopen jaren zijn verschenen op NEMO Kennislink. Het overzicht is te filteren op thema.
Dat gist alcohol kan maken, weten bierbrouwers maar al te goed. Maar het is voor gistcellen een verspilling van energie, dus waarom doen ze het dan? Groningse onderzoekers denken nu dat de productie van alcohol als een soort veiligheidsklep werkt, die overbelasting van de gistcellen voorkomt.
Misschien gebruiken veel sporters wel genetische doping, maar dat kunnen we nog niet detecteren. Nog niet, want een techniek van Groningse onderzoekers brengt daar wellicht binnenkort verandering in.
De heilige graal om de voedselproductie te vergroten ligt bij de fotosynthese. Daar zijn meerdere wetenschappers het over eens. Het proces waarmee de plant aan energie komt, kan namelijk veel efficiënter. Onlangs lukte het om veertig procent meer biomassa te krijgen uit planten door de fotosynthese te verbeteren met genetische aanpassingen.
Als medicijnen op de verkeerde plek actief zijn kunnen ze bijwerkingen veroorzaken. Promovendus Mickel Hansen ontwikkelde aan- en uitschakelende medicijnen.
Uit biomassa halen we duurzame energie, maar hout is dankzij de stugge structuur een lastige kandidaat. Het is moeilijk af te breken en dat kan efficiënter. De natuur heeft al oplossingen om hout te verteren: de houtborende pissebed. Daar kan de bioraffinage zijn voordeel mee doen.
Een 3D-printer gebruikt meestal plastic of metaal. Maar wist je dat je dit ook met levende cellen kan doen? Dat heet bioprinten. In Maastricht printen ze al nierweefsel in 3D.
Rondreizend door afgelegen streken verzamelt bioloog en zadenjager Chris Kik zaden van wilde groenten om de voedselzekerheid veilig te stellen.
Bananenplanten over de hele wereld verwelken door de panamaziekte. Amsterdamse biologen vonden een eiwit dat de verantwoordelijke schimmel zo agressief maakt.
Eerder deze week werd bekend dat onderzoeker He Jiankui vervolgd wordt. In 2018 claimde hij de geboorte van een genetisch gemodificeerde tweeling.
De R zit in de maand en dus zijn we weer massaal verkouden. Waarom is er eigenlijk nog geen vaccin tegen verkoudheid?
Twintig procent van ons zorgbudget gaat op aan erfelijke aandoeningen. Door genetische defecten te repareren kun je miljoenen besparen, maar ironisch genoeg is het grootste obstakel nou juist geld.
Met een combinatie van speciale lama-antilichamen hebben onderzoekers een antilichaam gemaakt dat je in theorie bijna immuun maakt voor griep. Maar of het bij mensen ook zo goed werkt is afwachten.
De meest gebruikte variant van CRISPR kan zo’n tien procent van het DNA bereiken. Wetenschappers van MIT hebben dit verhoogd naar bijna vijftig procent.
Minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit zet de deur op een kier voor genetische modificatie. De Volkskrant meldt dat ze laat onderzoeken of moderne technieken van DNA-modificatie de landbouw duurzamer kunnen maken.
Kun je een bacterie zo aanpassen dat hij precies dàt gaat doen wat jij van hem wilt? Die vraag is dit jaar inzet van het IGEM-competitie. We spraken team Utrecht.
Groningse onderzoekers hebben een nieuwe methode gevonden om de concentratie van verschillende stoffen in bloed sneller te meten. Een veelzijdig systeem, maar om het echt toe te passen hebben ze nog hulp nodig.
De bakermat en doorbraak van de immunologie liggen in de jaren rond 1900, met de ontdekking van verschillende vaccins. Klinisch reumatoloog Arnold Cats kijkt terug op de ontwikkeling van dit brede vakgebied.
In China zijn twaalf muisjes geboren uit twee vaders en negentien gezonde muisjes uit twee moeders. Hier kwam geen enkele man aan te pas, behalve de mannelijke onderzoekers die aan het DNA sleutelden.
Bij een infectie leert het afweersysteem een ziekteverwekker herkennen en kan zo bij een volgende infectie met dezelfde ziekteverwekker sneller en beter reageren. Dit lerend vermogen van het afweersysteem vormt de basis voor vaccinatie.
Met een combinatie van chemie, biologie en nanotechnologie probeert hoogleraar organische chemie Pascal Jonkheijm slimme oplossingen te vinden voor biomedische vragen. En met zijn mix van fundamenteel en toegepast onderzoek weet hij inmiddels al een hoop vragen te beantwoorden.
Voor het eerst is het DNA in het menselijk lichaam gericht aangepast. Patiënten met een stofwisselingsziekte kregen een nieuw gen in hun genoom.
Gezonde bacteriën (probiotica) staan de afgelopen jaren volop in de belangstelling. Bij Winclove Probiotics wordt veel onderzoek gedaan naar probiotica. NEMO Kennislink ging op bezoek.
De Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde gaat dit jaar naar James P. Allison en Tasuku Honjo voor hun werk aan immuuntherapie in de bestrijding van kanker.
Dendritische cellen herkennen lichaamsvreemde cellen en alarmeren de rest van het afweersysteem. Helaas lukt dat met kankercellen niet altijd. Dendritische celvaccinaties stimuleren een afweerreactie tegen specifieke kankercellen.
Lymfklierkanker is over het algemeen goed te behandelen met een combinatie van chemotherapie en immuuntherapie. Vooral op het gebied van immuuntherapie is de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt.
Het afweersysteem beschermt ons tegen ziekteverwekkers. Maar in sommige situaties, zoals bij auto-immuunziekten en allergieën, is er sprake van ongewenste en schadelijke afweerreacties gericht tegen lichaamseigen weefsel of onschadelijke omgevingsfactoren. In geval van transplantatie veroorzaken ongewenste afweerreacties afstoting van het orgaan.
De afgelopen tien jaar hebben checkpointblokkers de vooruitzichten voor kankerpatiënten wezenlijk veranderd. Checkpoints zijn receptoren die de afweerreactie kunnen remmen. Checkpointblokkers halen de rem van de afweerreactie, waardoor kankercellen opgeruimd kunnen worden.
Het gebruik van antistoffen als therapie was een grote doorbraak in de behandeling van verschillende ziekten. Omdat antistoffen heel specifiek een enkel eiwit kunnen herkennen, zijn ze ideaal om te gebruiken voor de ontwikkeling van therapieën voor de behandeling van kanker en auto-immuunziekten.
Het is een van de grootste milieuproblemen van onze tijd: we gebruiken teveel energie, en daardoor verandert het klimaat. Door over te schakelen op andere dan fossiele energiebronnen zou je klimaatverandering kunnen vertragen of voorkomen. Biotechnologen zoeken naar die alternatieven.
Veel mensen vinden genetisch aangepaste planten maar een eng idee, en dat vinden we al twintig jaar. Is dat terecht?